10:20 /
ENFLASYON RAKAMLARI AÇIKLANDI
16 Ağustos 2022 Salı
News
Ne zaman bir takipçim ya da arkadaşımla bir araya gelsek “Denizli’de Sokak Lezzeti Var Mı?” soru gündeme gelir.
Oysa Denizli’de görebileceğiniz sokak lezzeti simit ve midyeden ibaret olduğunu söyleyebilirim. Denizli’de geçmiş yıllarda sokak lezzetlerinden Kokoreçi araba arkasında satanları ya da Turşu suyu satanları görebiliyordunuz. Pilavcılar bile kaçak kaçak çalışıyorlar. Yaz ve kış aylarında mısır satanları görebiliyorsunuz.
İşyeri kiralarının, personel giderlerinin ve elektrik, su giderlerinin çoğalması sebebiyle neredeyse bir zamanlar dükkan içine sığdırılan sokak lezzetlerini yiyemez olacağız diye düşünüyorum.
Adana seyahatlerim sırasında bölgede neredeyse her köşede bir kebapçıya rastlamamız mümkün oluyordu. Kimisi eski bir minibüs içerisinde , kimisi derme çatma yaptığı tabla üzerinde lezzetini sunuyorlardı. Çok sevdiğim ve saygı duyduğum bir Köfteci Fatoş Abla var. Evinin geçimini sağlamak için rahmetli babasının 40 yıl köfte sattığı minibüste şimdi kendi köfte, tavuk, menemen yapıp çevre esnafa satıyor. Aynı zamanda çekilen YouTube videoları ile tanındığı içinde şehir dışından, yurt dışından insanlar yapmış olduğu sokak lezzetlerini yemeye geliyorlar. Köfteci Fatoş Abla işini kayıt dışı değil yapmıyor. Tersine Maliye’ye vergisini de ödüyor.
Tostçu Mahmut, onu ilk tanıdığımda küçük bir kulübe de sucuk, yumurta, domates, yağ ve bol acı pul biberin yer aldığı bir tost yapıyordu. Uzayan kuyruklara tost satıyordu. Şimdi bayilikler veriyor. Tostçu Mahmut ile ilgili videoyu Denizli Gurme YouTube kanalında izleyebilirsiniz.
Sokak Lezzetleri, halkın mutfağıdır. Ucuz ve lezzetli bi’şeyler yemek isterseniz. Sokak lezzetlerini tercih edersiniz. Sokak lezzetleri olan şehirlerin mutfaklarının daha zengin olduğunu da görürsünüz.
Eğer, Denizli’de sokak lezzetleri satılacaksa yukarıda bahsettiğim örneklerden yola çıkarak halkın ulaşabileceği noktalara açılabilir. Karnı tok toplulukların olduğu daha mutlu bir şehir haline gelebiliriz.
Güzel sofralarda buluşmak dileğiyle…
Bülent VURAL / Denizli Gurme
YouTube / Denizli Gurme
Instagram / Denizli Gurme
News
Simit, vazgeçilmez sokak lezzetlerinden biridir. Sadece İzmirlilerin “gevrek” dediğini düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Çünkü Anadolu’nun farklı yerlerinde , farklı şekilde gevrek adı altında simit satılmaktadır. Günümüzde simit üzerinde susam haricinde tohumlar da kullanıldığını görüyoruz.
Simit, kahvaltımızın baş tacı olduğu gibi akşamüstü çay saatinin de bir parçasıdır. Farklı ülkelerde de simidin bir ya da daha fazla özelliğiyle örtüşen bazı yiyecekler var.
Almanya; Pretzel, Berliner, Amerika; Bagel ( Beygıl), Doughnut ( Donat), Pancake ( Penkek) Belçika; Waffel (Vafel), Fransa; Croissant ( Kruvasan), Brioche ( Briyoş), Crêpe (Krep) İngiltere; Scone ( Skoan), Muffin (Mafin) İskandinavya; Danish Pastry ( Danimarka Kekleri) Japonya; Rice Cake ( Pirinç Kurabiyesi) Meksika: Tacos ( Tako), Rusya: Pirozhki ( Piroşki) Tayland; Kanom Krok ( Hindistancevizi Kurabiyesi)
Denizli’de yapmış oldukları simit ile adından söz ettiren bir ilçe var. Denizli’nin kuzeybatısında bulunan Buldan…
Buldan’da yapılan simidi diğer simitlerden ayıran bazı özellikler var. Bol susamlı ve odun ateşinde pişiriyor. Kara fırınlarda tepsiler içinde pişiyor. Yani tabana serilmiyor. Hamurunda un, tuz, maya ve su bulunuyor. Buldan simidi yapılırken pekmez, şeker, tatlandırıcı, yumurta kullanılmıyor.
Hamur halka şeklini aldıktan sonra su ile ıslandırılmış bol susamlarla buluşuyor. Yerli susam kullanmaya dikkat ediyorlar. Daha sonra yapmış oldukları halkaları açmaya genişletmeye başlıyorlar. Tepsiye dizdikleri simitleri kara fırına atıyorlar. Tepsiler içindeki simitler piştiği zaman çıkartıyorlar. Satışa gönderiyorlar.
Buldan’da yine görünüm olarak Buldan Simidine benzer bir simit daha var. Halk arasında Sütlü simit diyorlar. Hamur içinde böreklik yağ, sıvı yağ, yumurta ve şeker bulunuyor. Sütlü simit, klasik simide göre daha yumuşak olduğunu belirteyim. Buldan’da sabah 06:00 dan akşam 18:00 ‘e kadar simit çıkıyor. Gün boyu simit çıkartıyorlar. Taze ve sıcak olması burada çok önemli olduğunu hatırlatayım.
Meşhur olduğunu bilenler Buldan’a giderek bol bol simit alıyor. Buldan adını yaşatan bu simit coğrafi işareti çoktan hak ediyor. Türk Patent ve Kurumu’na resmi başvuru yapmaları hem ilçelerine hem Denizli’ye çok etkisi anlamlı olacaktır.
Eğer Denizli bir gastronomi şehirleri arasına girmesini istiyorsak patentlenmiş ve markalanmış lezzetlerini çoğaltmalıyız diye düşünüyorum
Güzel sofralarda buluşmak dileğiyle…
Bülent VURAL / Denizli Gurme
YouTube / Denizli Gurme
Instagram / Denizli Gurme
News
Meze, Farsça da maze “ tad lezzet” sözcüğünden alıntıdır. Özellikle Türk Mutfağında önemli bir yere sahiptir. Meze genellikle soğuk olarak servis edilir. Ana yemek öncesi aperatif olarak yenildiği gibi çilingir sofralarının da vazgeçilmezidir.
Mezelerin bulunduğu bölgeye göre çok farklı çeşitleri olabilir. Yanık kokulu yoğurt bir mezedir. Peynir çeşitleri meze olabilir. Barbunya Fasulye Pilaki , semizotu, patlıcan, biber sebzeden yapılan mezeler olabilir. Deniz ürünleri karides, kalamar ile hazırlanmış mezeler olabilir.
Karşımıza sıkça çıkan mezeler ise; Acılı Ezme, Acuka, Arnavut Ciğeri, Fava, Borani, Cacık, Haydari, Cevizli Biber, Çiğ Köfte, Çoban Salatası, Deniz Börülcesi, Dolma, Gavurdağı Salatası, Humus, İçli Köfte, Kabak Çiçeği Dolması, Kalamar, Karides Güveç, Kısır, Kızartma, Midye, Muhammara, Şakşuka, Babaganuş, Rus Salatası, Tarama, Topik, Zeytin Piyazı
19 – 20 Mart 2022 de Denizli Beyağaç ilçesinde yapılan Kültür ve Tarhana Festivali’ne katıldım. Burada yöresel yemeklerin yarıştığı yarışma da jüri üyeliği yaptım. Yarışmaya 19 yemek ve 10 tatlı katıldı. Yöre halkının hazırlamış olduğu yöresel yemekleri heyecan içinde tadarken karşıma “ Yoğurtlama ” isimi verdikleri bir lezzet çıktı. Diğer jüri üyelerinin de aynı lezzet dikkatlerini çekmiş ki derece bile aldı.
Beyağaç kuru fasulyesinin güzelce haşladıktan sonra sarımsaklı süzme yoğurt ile beraber harmanlanıyor. Üzerine biberli yağ döküldükten sonra acı kuru biberler ile servis ediyor. Hazırlaması sunu çok basit lakin lezzetine doyum olmuyor. Damaklarda unutulmaz bir tat bırakıyor.
20 Mayıs 2022 tarihinde Pamukkale Üniversitesi’nde Turizm Fakültesi tarafından Denizli’nin yöresel lezzetlerinin bilinirliğini artırmak, yöresel lezzetlerinin tanıtımına katkı sağlamak amacıyla Denizli’nin ilçelerinin katıldığı “ Denizli Lezzet Festivali ” gerçekleştirildi. İlçelerimizin ürettikleri lezzetleri yakından tanıma imkanı buldum.
Çameli Belediyesi’nin düzenlemiş olduğu standa uğradığımda kuru fasulye, alabalık ve meneviş yöğurtlaması vardı. Meneviş Yoğurtlaması mutlaka sofranızda olması gereken lezzetlerden biri diye bilirim.
Meneviş (Çitlenbik ) Türkiye’nin Akdeniz bölgesinin kırsal kesimlerinde yer alır. Bölgeden bölgeye adı değişir. Çitlenbik, çedene, çıtlık, çitemik, bıttım gibi farklı isimlerle anılır. Adana’nın Kozan ilçesinde Çıtımık olarak söylenir. Antalya /Akseki ilçesi Kuyucak Beldesinde çöfre veya sakızlak olarak söylenir. Burdur’un Bucak ilçesinde çıtlık denilir. Göcek ve çevresinde çitemik, meleniş, meneviş gibi adlarla da anılır.
Denizli Çameli’nde” Meneviş Yoğurtlaması” yaparlarken Muğla’da “Meneviş Kavurması” yapılıyor.
Sofralarımızda yöresel lezzetlerimize yer verdiğimizde bölge ekonomisine de katkılarımız çok olacaktır.
Güzel sofralarda buluşmak dileğiyle…
Bülent VURAL / Denizli Gurme
YouTube / Denizli Gurme Instagram / Denizli Gurme
News
Bayram yaklaştığında pastaneler, baklavacılar ve tatlıcılarda “toplu sipariş alınır” yazısı çıkmaya başlar.
80’lerde İzmir gibi bir metropolden Denizli’ye geldiğimde vitrinlerde “toplu sipariş alınır” yazısına rast geldim. Tam anlayamamıştım. Meğer tepsi ile tatlı satışı yapılıyormuş. Özellikle çok misafiri gelenlerin tercih ettiği bir yöntem olduğunu öğrendim
Oysa evlerimizde ne kadar güzel tatlılar yapılırdı. Onlardan biri de “Kaburabastı Tatlısı” diyebiliriz. Kalburabastı, adını hamuru bir kalbura veya kevgire bastırarak şekil verilmesinden almıştır. Yine evlerimizde rahatlıkla yapılabilecek Şekerpare, Vezir Parmağı, Kemalpaşa Tatlısı, Revani gibi tatlılarda bulunuyor.
Geleneksel tatlıcılarda evde yapılan tatlıları en güzel şekilde yapan ve satışını gerçekleştiren kişiler olmuştur. Bu tatlıcılar özellikle şerbetli tatlılarla ön plana çıktığını hatırlatayım. İşte onlardan biri de Tatlıcı Haydar Usta diyebilirim.
Tatlıcı Haydar Usta, 1969 yılında Şerbetçioğlu İşhanı’nda küçük bir imalathane ile başlamış. Bir Arnavut aileden öğrendiği Balkan Tulumbası yoğun talep görmüş. Lokantalar, Pastane, Restoran ve Yemekhanelere tatlılar satarak mesleğinde ilerlemiş.
Haydar Usta’yı geçtiğimiz yıllarda kaybettik. Lakin oğulları Muhlis ve Yalçın Çobanoğlu, babalarından öğrendikleri yöntemleri koruyarak, Baklava, Tulumba, İrmik Helvası, Şam Tatlısı, Kalburabastı, Kadayıf, Sütlü Nuriye gibi tatlıların yanı sıra özel günlerde “hayır lokması” döküyorlar.
Denizli’nin en çok sevdiği Tereyağlı Baklava, Cevizli Baklava ve Kale Tavas Baklavasına çok önem veriyorlar.
Şerbetli tatlıların en önemli ham maddesi şeker olduğu için pancar şekeri kullanıyorlar. Glikoz ve mısır şurubu kullanmıyorlar. Şerbetli Türk tatlılarını Denizli’de geleneksel yöntemleriyle az ama kaliteli üretmeye çalışıyorlar.
Esasında Tatlıcı Haydar Usta burada bir sembol diyebilirim. Türkiye’nin neresine gidersem gideyim. Geleneksel tatlıcıları bulmaya çalışırım. Bahsettikleri gibi tatlıları lezzetli mi ? Atalarından öğrendikleri yöntemleri devam ettirebiliyorlar mı? Koruyabiliyorlar mı? Diye sorarım.
Günümüzde doğu kökenli tatlılar ön plana çıksa da geleneksel yöntemlerle şerbetli tatlı yapanlar tüm zorluklara rağmen mücadelelerine devam ediyor.
Saygılarımla
Bülent VURAL / Denizli Gurme
YouTube / Denizli Gurme
Instagram / Denizli Gurme
News
Denizli’nin coğrafi işaretli lezzetlerinden olan Denizli Kebabı’nın başına neler geldi neler…
Denizli Gurme YouTube kanalım için çekmiş olduğum Denizli Kebabı videoları ile Denizli Kebabı’nın nasıl yapıldığı, nasıl servis edildiği ve nasıl yenildiği konusunda bilgiler sunmaya başladığımda öğrendim
Denizli Kebabı , 6 – 8 aylık kuzuların 8 parçaya bölünmesi ve çift taraflı şişlenmesi ile halk arasında sakız ağacı ( çitlembik ağacı) yakılan fırınlarda 3,5 saat çevirerek pişirildikten sonra 3 -4 saat içinde satışı yapılarak gerçekleştiriliyor.
Denizli Kebabı , fırın içinde yağlarından neredeyse arınıyor ve %40 – %45 oranında fire veriyor. Denizli Kebabı kemikleri ile tartılıyor. İsteğe göre kemikleri temizleniyor ve sünger yumuşaklığında 300gr ağırlığında yapılan pidelerin üzerinde servis ediliyor. Denizli Kebabı kilo ile satılır. Porsiyon ile satılmıyor. Minimum 250gr servis edilir. Dürüm yapılmaz
Denizli Kebabı ustaları ortalama 8 saatlerini bu fırın karşında geçiriyorlar. Zaten pişirme ve servis derken zaman geçiyor. Lakin fırından gelen sıcaklık sebebiyle yüzleri hiç gülmüyor. Yüzlerinin gülmemesi Denizli Kebabı ustalarına has bir özellik değil! Dönerciler ve pidecilerin yüzünün gülmediğini görebilirsiniz. Fırın önüne geçseniz sizin bile sıcaklıktan yüzünüz gülmez diyebilirim.
Denizli’ye gelip YouTube videosu çekenlerin nasıl bir fantezileri varsa başlıkları “çatal bıçak isteyenleri dövüyorlar “ oluyor. Bir kere işin doğrusunu öğrenmeden sadece izlenme alsın diye başlık atılmaz. Doğrusunu Denizli Gurme YouTube kanalım için çektiğim Denizli Kebabı videolarını izlesinler öğrensinler.
Denizli Kebabı, eskiden kemikli sunulduğu için zaten çatal ve bıçak servisi yapılmıyormuş. Son zamanlarda domates söğüş için sadece çatal veriliyor. Çatal ve bıçak kullanarak kebap yediğinizde zaten zevk bile almazsınız.
Denizli Kebabı yiyebilmek için gidebileceğiniz çoğu mekan Bayramyeri Camii alt tarafında bulunan Sarayköy Caddesi ve 357 Sokak üzerinde yer alıyorlar. Otopark sorunları bir şekilde çözülmesine rağmen çoğu mekanın halen bir tuvaleti yok!
Şehir dışından gelen insanların coğrafi işaretli bu lezzeti yiyebilmek için ceplerinden kişi başı ortalama 100TL harcadığını düşünürsek tuvalet ve otopark ihtiyaçları çözülmelidir. Yine bu bölgelerde rahatsız edici bir şekilde dilenciler bulunmaktadır. Çevrenizi saran bu dilencileri şikayet etseniz bile ertesi gün aynı yerde görebiliyorsunuz. Siz başka bir şehirde aynı olayla karşılaşsanız. O şehir hakkında ne düşünürsünüz?
Unutmayın! Denizli Kebabı , kubbeli bir fırın içerisinde yapılır. Bu kubbeli fırın içinde söğüt ağacı yanar. Bir bakıma lezzetini de bu ağaçtan alır. Denizli Kebabı, kuyu içinde yapılmaz. Denizli Kebabı , bakır leğenlerde pişmediğini tekrar hatırlatmak isterim.
Saygılarımla
Bülent VURAL / Denizli Gurme
YouTube / Denizli Gurme
Instagram / Denizli Gurme
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.
