Tarım nedir diye biraz düşünelim. Bitkisel ve hayvansal üretim faaliyetlerine tarım denir diye cevap verdiğinizi duyar gibiyim. Bu cevap doğru ama bir o kadar da eksik bir tanımlama ki tarım terimi için. 

Tarım kelimesi sözlük anlamından bilimsel tanımından çok daha derin bir terimdir ki ben tarım sadece tarım değildir diyorum. Pek anlaşılmıyor ilk bakışta tarım sadece tarım değildir deyince. Açıklamaya çalışayım dilim döndüğünce.  Kırsal kalkınmanın en önemli ayağını şüphesiz Tarım (Ziraat) alanında eğitim almış teknik personel oluşturuyor. Tarım eğitimi eskiden lise seviyesinde ziraat meslek liselerinde başlardı. Teknik ziraat bilgileri 13-17 yaşındaki çocuklara- gençlere öğretilirdi.

Bu eğitim şu anda da devam ediyor.  MEB eliyle Mesleki Teknik Anadolu liselerinde tarım programlarında sürdürülüyor.  Tarım alanında teknik eğitim Ziraat Meslek liselerinden sonra, lise üzerine Meslek yüksekokullarında ön lisans ve ziraat fakültelerinde lisans düzeyinde yapılıyor. Ziraat Meslek-Teknik Lise mezunlarına ziraat teknisyeni, 2 yıllık ön lisans mezunlarına Ziraat Teknikeri, Ziraat fakültesi mezunlarına da ziraat mühendisi unvanı veriliyor.

Üniversite seviyesinde ön lisans seviyesinde Meslek Yüksekokullarında iki yıl eğitim süreli Tarım ve tarım ile ilgili diğer bölümler var.  Tekniker ünvanı verilen önlisans eğitiminde büyük bir karmaşa var büyük farklar var.

Peki, bu bölümler neler bir bakalım

1)Antep Fıstığı, Tarımı ve İşleme Teknolojisi

2) Arıcılık

3) Bağcılık

4) Bahçe Tarımı

5) Bitki Koruma

6) Büyük ve Küçük Baş Hayvan Yetiştiriciliği

7) Endüstriyel Bitkiler Yetiştiriciliği

8 ) Et ve Ürünleri Teknolojisi

9) Fındık Eksperliği

10) Fidan Yetiştiriciliği

11) Hayvansal Üretim – Hayvancılıkla ilgili Bölümler

12) Gıda Kontrol

13) İpek Böcekçiliği

14) Kümes Hayvanları Yetiştiriciliği

15) Mantarcılık

16) Organik Tarım

17) Pancar Yetiştiriciliği ve Şeker Teknolojisi

18) Pazarlama

19) Peyzaj ve Süs Bitkileri

20) Sebze Üretimi

21) Seracılık

22) Subtropik İklim Bitkileri

23) Sulama Teknolojisi

24) Süs Bitkileri Yetiştiriciliği

25) Tarım

26) Tarım Makineleri

27) Tarımsal İşletmecilik

28) Tarımsal Ürünler Muhafaza ve Depolama Teknolojisi

29) Tarla Bitkileri

30) Tıbbi ve Aromatik Bitkiler

31) Tohumculuk

32) Turunçgil Tarımı ve İşleme Teknolojisi

33) Tütün Tarımı ve İşleme Teknolojisi

34) Zeytincilik ve Zeytin İşleme Teknolojisi

35)Değirmencilik

36) Çay eksperliği

37) Su Ürünleri

Saydığım tüm okullar Tarımsal üretimin arttırılması amacı için açılmış. Mezunlarına benzer unvan veriliyor. Halk dilinde hepsi ziraatçı.  Daha yetkin ve teknik bilgiler ile daha donanımlı hale gelmek isteyenler ziraat fakültelerine gidiyor ve ziraat mühendisi unvanı ile mezun oluyor. Ziraat fakültelerinde düzenlemeler yapıldı yeni bölümler Gıda mühendisliği, Peyzaj mimarlığı, Biyo mühendislik, Deri Mühendisliği gibi unvanlar ortaya çıktı ama daha düne kadar bu dallar ziraat mühendisi ünvanı ile mezun oluyorlardı. Ziraat fakültelerinde günümüzde bulunan dallar ise;

1. Bahçe Bitkileri Bölümü

2. Bitki Koruma Bölümü

3. Peyzaj Mimarlığı Bölümü

4. Süt Teknolojisi Bölümü

5. Tarım Ekonomisi Bölümü

6.Tarım Makinaları Bölümü

7.Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

8.Tarla Bitkileri Bölümü

9.Toprak Bilimi Ve Bitki Besleme Bölümü

10.Zootekni Bölümü

11. Süt Teknolojisi ve Ürünleri

12. Su Ürünleri

Tarımsal çalışmalara destek veren Orman, inşaat, makina mühendislerini de unutmamak gerek. Veterinerlik fakülteleri de direk tarım ve gıdanın içinde olan bir dal. Tarımla ilgili 2 yıllık 37 bölüm fakülte düzeyinde ise ziraat, orman,  mühendislik ve veterinerlik fakülteleri var. Bu fakültelerde 20 civarında tarımla ilgili dal var yukarıda saydım.  Liseden başlayıp meslek yüksekokulu ve fakülte düzeyinde onlarca farklı alanlarda çalışılan bir konudan bahsediyoruz tarım deyince. Tarım sadece teknik ve mekanik bilimsel bir eğitim değil içinde köy sosyolojisi var, köy sağlığı var, kırsal kalkınma, kırsal turizm de var. Akademik eğitimi bu denli farklı ve yoğun olan dalın köye, çiftçiye yansımasına bakalım.  Köylü üretmeye çalışıyor, ürettiğini satıyor ve para kazanıyor diyorsanız yine işi basite aldınız demektir. Onlarca dalda eğitimi verilen tarımı bir çiftçi aile kendi başına yapıyor. Bu aile bir alim olmalı, kahraman olmalı ki tüm bu bilgilere haiz olarak köyde yaşamını sürdürebilsin. Bir çiftçi ailenin küçükbaş ve büyükbaş hayvanları var. Tavuğu var. Gübrelerini tarlaya atıyor.  Tarlasında yem bitkileri, sanayi bitkileri,  hububat, bakliyat ürünlerinden ekilmiş.  Çiftçilerimizde makina parkı değişmekle birlikte traktörü, sulama sistemi, ilaçlama makinası, silaj makinesi, mibzeri, kazayağı, çapa makinesi gibi makinalar var. Silajını, balyasını yapıyor. Kırma yemini bile üretiyor.  Sütünü satıyor, yoğurt yapıyor, çökelek,  tereyağı yapıyor. Kendi yiyecek kadar olsa bile meyve bahçesi var. Bahçede dutu, cevizi, bademi, armudu, vişnesi var. Sulama göletti, kuyusu, elektrik ürettiği rüzgâr gülü, elektrik paneli var. Çiftçi için köylümüz için tarımda bir mesai kavramı yok. Hayatın her anı ve her noktası tarım. Bir hayat biçimi tarımla uğraşmak. Yine söylüyorum tarım sadece tarım değildir. Tarım; hayatın kendisidir, giydiğimiz kıyafet, taşıdığımız deri çanta, kokladığımız çiçek, aldığımız nefes,  içtiğimiz su,  yediğimiz ekmektir.

Doç.Dr. Devrim ALKAYA

Türkiye Ziraatçılar Derneği

Denizli Temsilcisi