0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Köy evleri yaşantımızın ve kültürümüzün güzel bir parçası idi. Bu evler birçok fonksiyonu barındırır ve hayatımızı kolaylaştırırdı. Genellikle alt katı ahır olup taşlardan Köy evleri yaşantımızın ve kültürümüzün güzel bir parçasıdır. Bu evler birçok fonksiyonu barındırır ve hayatımızı kolaylaştırır. Genellikle alt katı ahır olup taşlardan yapılır. Tahta bir merdivenle üst kata hayat denilen yere çıkılır. Yaz aylarında aile burada toplanıp hem işleri görür hem de yemeklerini yerler. Hayatta ve iç odada birer ocak bulunur Yemekler burada pişirilir. Hayatın devamında soğukluk  abdestlik ve hela bulunur. Odalar ise hem kışın yatma yeri ve yine yaşama yeri olarak kullanılır. 

Hiç bir seyin kıymetini bilmediğimiz gibi köy evlerimizin de kıymetini bilmedik. Kendi anne ve baba tarafımda eski evlerimizde ben çocukken maalesef yıkıldı. Annemin köyünde iki katlı şimdilerde haney evler denen o zamanlar bizim köy evi dediğimiz geniş hayatlı, soğukluklu evimiz ben 6-7 yaşında çocukken yıkıldı. Baba tarafından dedemin satın aldığı istiklal mahallesindeki evimizde yine aynı sonla karşılaştı.  Dede ve nenelerim sonradan  yapılan yeni nesil betonarme evlerde eski günlerin  özlemiyle bu dünyadan göç ettiler. Çocukluğumun ilk dönemlerinin geçtiği  bu evler halen hatırımda. Benim gibi düşünen var mıdır  bilmiyorum ama ben rüyalarımı hala o evlerde görüyorum.  Psikologlar diyor ya bir insanın  vatanı çocukluğudur diye. Güzel bir çocukluk yaşamak büyük bir nimetmiş. Bugünün çocuklarına bakınca bunu daha iyi anlıyorum.  O evler öyle  derin izler bırakmış olmalı ki yaş 50′ ye geldi hala o evlerle anılarım taptaze duruyor. 

Acıpayam Yumrutaş’ taki köy evimiz iki katlıydı. Geniş bir avlusu vardı kocaman göreği olan tahta bir kapıdan bu avluya girilirdi. Şimdilerde avlu yerine bahçe deniyor kelimeler bile anlam kaymasına uğradı. Avluda bulunan  ekmek evi, mutfak cok fonksiyoneldi. Taş temelli,  ahşap karkas, kerpiç  duvarlı iki katlı köy evimizin benzerlerini komşu köylerden  Yeşilyuva köyünde de gördüm.  Muhtemelen aynı usta veya çıraklarının elinden çıkmış olmalı.  Zemin  kat ahır, saman deposu olarak kullanılırdı. Eğimi, basamak genişliği, rıht yüksekliği çok iyi ayarlanmış tahta merdivenle ikinci kata çıkılır solda aşağı  ev, sağda yukarı  eve ulaşılırdı.  Eskiden oda denmez ev denirdi. O iki odada dede nene anne baba 8 çocuk  büyümüş bunu şimdiki  gençlerin anlaması pek mümkün  görünmüyor çünkü o evlerin fonksiyonelliğini bilmiyorlar.   Her iki evde de  (odada) şimdilerde şömine  denen ocak vardı. Geniş  tahta, islemeli, oymalı dolaplar, şerbetlikler kalın  duvarların içine gizlenmişti. Evleri (odaları) anlattıktan sonra  soğukluğu anlatmadan geçmek olmaz. Soğukluk dediğim balkon değil. Baharda ve yazın  yaşamın  sürdüğü  bölüm. Kalın  direk ve ahşap  kirişlerde  biz çocuklara  salıncak  kurulan bölüm. Açık  mutfak, ocak var. Kot yükseltilmesi ile elde edilmiş dışardan görünmeyen ambarlar var. Yazları açık teras, balkon gibi tüm  zamanlar burada geçiyor. Ve ev toprak damlı, yağış öncesi ev ahalisinden biri çatıya çıkıyor ve lov taşı ile killi toprağı sıkıştırıyor. Bunlar şimdiki gençlerin anlayamayacağı şeyler.  Ambar, lov taşı, bebek salıncağı, ocak, ekmek evi, görek, şerbetlik, yüklük gibi yapıya ait terimlerin tümü unutuldu. Alt katta yer alan ahır doğal ısıtma desem şimdiki gençlerin vereceği cevap sanırım koku olurdu. Oysa o zamanlar bu denli ağır koku yoktu. Slaj, yemler derken ağır koku sorunu da ortaya çıktı.  

Mimarlarımız bizlere özgü bu evlerin modern versiyonlarını projelendirip yapamazlar mı diye düşünmeden edemiyor insan. Kent içinde  restorasyonlar var ama önerim  yeni evlerde eski güzelliklerin sürmesi. Bir kaç  güzel uygulama yapıldı.  Bir örneğini Beyağaç Haney evler projesinde gördüm.  Haney evler eskiyi hatırlatan çok  güzel bir örnek olmuş. Görmediyseniz mutlaka görün ve eski günleri tekrar yaşayın  derim. Bugün eski köy  evimizi anlattım. Bir başka  yazıda Denizli  istiklal mahallesinin evlerini anlatırım. Denizli tarihiyle, evleriyle, kültürü ile muhteşem  bir tarihe  sahiptir. Kentimizin, kültürümüzün değerinin bilinmesi dileğiyle.