AKRAN ZORBALIĞI NEDİR?

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Son zamanlarda medyada bile gündeme oturan bir konu akran zorbalığı. Bir kişinin bir kişi ya da grup tarafından, uzun süreli ve sürekli olarak olumsuz davranışlara maruz kalması olarak tanımlayabiliriz, akran zorbalığını. Ayrıca akran zorbalığındaki diğer terimleri de bilmek de fayda var diye düşünüyorum. Zorba; akran zorbalığı uygulayan kişi; mağdur, zorbalığa maruz kalan kişi ve son olarak gözden sıklıkla kaçırdığımız, mağdurlar kadar korkan, üzülen, pişman olan kesim izleyiciler, zorbalığa tanık olan ancak bunu engellemek için herhangi bir şey yapmayan kişiler.

BİR DURUMA AKRAN ZORBALIĞI DİYEBİLMEK İÇİN KOŞUL VAR MI?

Var tabii olmaz mı? Bir durumun şiddet yerine zorbalık olarak adlandırılması için 3 koşulu taşıması gerekir:

Zorbanın;

• Mağdura göre daha güçlü olması, 
• Yaptığı davranışı belirli süre yapması gerekir(haftada en az 1 gün gibi)
• Bilerek, isteyerek yani kasıtlı olarak yapması gerekir.

AKRAN ZORBALIĞININ TÜRLERİNDEN BAHSETMEK İSTİYORUM.

Zorbalık 4 türe ayrılır:

1. Fiziksel Zorbalık: çelme takma, ittirme, vurma, eşyasına zarar verme, tükürme, çelme takma gibi mağdurun fiziksel bütünlüğüne ya da eşyasına zarar veren davranışlardır.
2. Sözel Zorbalık: alay etme, hakaret, dedikodu, suçlama, zalimce eleştirme gibi tüm zorbalık davranışlarının %70’ini oluşturan, farkedilmesi çok zor olan ama bıraktığı izleri çok büyük olan zorbalık türüdür.
3. Sosyal Zorbalık: Sözel zorbalık ile çok karşan ve ayırdedici noktası bireyi yalnızlaştırmayı amaç edinen; kıs kıs gülme ,rezil etmeye çalışma, dışlama, okul dışı aktivitelere dahil etmeme gibi davranışları kapsar.
4. Siber Zorbalık; son dönemlerde özellikle de pandemi ile hat safhaya ulaşan sanl ortamlar üzerinden habersizce bir kişi hakkında sosyal medya heabu-ı açmak, fotoğrafları izinsizce online ortamdan paylaşmak, özel görüşmelerin ifşa edilmesi gibi ortaya çıkar.

AKRAN ZORBALIĞININ ÇERÇEVESİNİ KABACA ÇİZDİĞİMİZE GÖRE GELELİM DANA ÖZEL KISIMLARA. ÇOCUĞUMUZUN AKRAN ZORBALIĞINA UĞRADIĞINI NASIL ANLARIZ?

Akran zorbalığı sinyallerini alabilmek için çocuğun adeta gözlemcisi olmak gerekir. Bu gözlem öyle bir gözlem olmalı ki kapıdan girerkenden tutun da yemek yemesini, uyumasını, ders çalışmasını, akran ilişkilerinin hepsini kapsamalı. Ne demek istiyorum? Çocuğun neşesi azalır, ders çalışmak istemez, okula gitmek istemez, çok sık baş ağrısı, karın ağrısı, mide bulantısı gibi şikayetleri artar, akranları ile olan ilişkilerinde azalma olur, endişe, sinirlilik ve tepkiselliğinde artışlar olur. Mesela pür neşe, espriler yapan ya da okuldan geldiği gibi gününü anlatmayta başlayan çocuğunuz, bunları yapmadığı gibi siz soru sorduğunuzda da muhabbeti kısa kesmeye çalışır. Durduk yere anlamsızca bağırır çağırır ya da ağlar. Ancak dikkatli olmak gereken kısım bu hal ve tavırlar; ergenlik sebebiyle ya da çocuğun başka sıkıntılarından da kaynaklanabilir.

PEKİ DAHA AÇIK ŞEKİLDE BELİREN DAVRANIŞLAR VAR MI?

Mesela devamsızlık artar ve bazen ailenin bu durumdan haberi olmaz, notlar düşmeye başlar, aşırı uyuma ya da hiç uyuyamama ya da çok yeme/ hiç yememe gibi sorunlar yaşanabilir.

Aslında diyebiliriz ki aile iyi bir gözlemci ise tüm bu olaylar olana kadar bir önceki sorunun cevabı olan gelişmeleri iyi gözlemleyebilir, çocuk ile görüşür ve sorunu saptayabilirse erkenden önlem alınabilir. Fakat o evreyi geçerse artık akran zorbalığının neden olduğu duygular davranış değişikliği olarak ayyuka çıkacaktır.